Uitspraken van de Amerikaanse president Donald Trump hebben de positie van Groenland tussen Amerika en Europa in de schijnwerpers gezet. Tenminste wat voetbal betreft, zou het eiland binnenkort deel kunnen uitmaken van Noord-Amerika
Europa? Amerika? Door zijn geopolitieke positie hoog in het noorden van de wereld zit Groenland een beetje tussen wal en schip. De Amerikaanse president Donald Trump wil het grootste eiland ter wereld inlijven, ook al maakt het deel uit van het Koninkrijk Denemarken en wil het liever zelf onafhankelijk zijn. Deze ingewikkelde positie is ook duidelijk in het voetbal – met als mogelijk resultaat dat Groenland in de toekomst lid wordt van de Continentale Confederatie van Noord- en Midden-Amerika en het Caribisch gebied (CONCACAF) in plaats van de UEFA.
De Groenlandse voetbalbond Kalaallit Arsaattartut Kattuffiat (KAK) heeft in mei 2024 officieel het lidmaatschap van CONCACAF aangevraagd. “Met deze aanvraag zet Groenland een historische stap op het internationale voetbaltoneel,” juichte de Deense bondscoach van Groenland, Morten Rutkjær, destijds. Eerder dit jaar zei hij tegen het online portal Goal.com: “Ik verwacht in 2026 het 42e lid van CONCACAF te worden.”
Nu moet er onderweg een belangrijke discussie worden gevoerd: Op 4 april willen bondsvertegenwoordigers van KAK en CONCACAF de mogelijke toetreding van Groenland bespreken in Londen. De details zijn nog onduidelijk. Alleen dit: “De bijeenkomst is cruciaal voor het toelatingsproces van KAK als 42e lid van CONCACAF,” aldus Groenland.
De bijeenkomst zou oorspronkelijk eind februari plaatsvinden op het hoofdkantoor van CONCACAF in Miami, maar werd zes weken uitgesteld – mogelijk vanwege het recente Trump-debat. “Groenland heeft veel aandacht gekregen vanwege Trump, en ik kan me voorstellen dat de timing niet was wat CONCACAF wilde”, vertelde KAK-voorzitter Kenneth Kleist aan de Deense omroep TV 2 Sport.
Voetbal onder de zwaarste omstandigheden
Groenland ligt geografisch gezien op het Noord-Amerikaanse continent, maar behoort net als de Faeröer eilanden politiek gezien tot het Koninkrijk Denemarken. Deze ligging tussen Amerika en Europa maakt de situatie op het ijzige eiland niet altijd gemakkelijk, zoals niet in de laatste plaats blijkt uit de verkering van Trump.
Het eiland kent barre weersomstandigheden met veel sneeuw en kou gedurende grote delen van het jaar. Het is daarom moeilijk om voetbalwedstrijden in de open lucht te spelen. Dit is alleen mogelijk in de zomermaanden. Het nationale voetbalkampioenschap wordt daarom in toernooivorm gespeeld gedurende een week in augustus.
Er is nog geen echt voetbalstadion en de permafrost maakt een natuurgrasveld praktisch onmogelijk. Desondanks schijnt ongeveer een tiende van de eilandbevolking – Groenland heeft iets minder dan 57.000 inwoners – actief te voetballen, vooral binnenshuis: futsal is razend populair, wat de voetbalontwikkeling op het eiland over het algemeen heeft gestimuleerd. Onlangs kon het nationale futsalteam zich meten met teams uit voetballand Brazilië, Afghanistan en Iran.
Waarom Groenland niet de kant van de Faeröer op kan gaan
Wat betreft het lidmaatschap van een bond kan Groenland niet de weg volgen die de Faeröer in 1990 tot UEFA-lid maakte. Sinds hun toetreding tot de bond hebben de Faeröer onder andere deelgenomen aan EK- en WK-kwalificatiewedstrijden. Het Duitse nationale team heeft ook al verschillende keren tegen het team van het eiland moeten spelen – vaak met veel moeite.
De Faeröerse weg is nu echter geblokkeerd voor Groenland: Volgens de statuten van de UEFA moeten haar leden nu door een meerderheid van de Verenigde Naties worden erkend als onafhankelijke staat. Ondanks zijn verregaande autonomie in het Deense koninkrijk wordt Groenland nog steeds niet als zodanig erkend. Maar dit is waar CONCACAF om de hoek komt kijken: het staat ook autonome gebieden toe om deel uit te maken van de bond.
Onderhandelingen achter gesloten deuren
Hoe CONCACAF zich zal positioneren met betrekking tot het lidmaatschap van Groenland is nog onduidelijk. Kort voor de komende bijeenkomst in Londen – en vermoedelijk ook onder de indruk van de recente Trump-geruchten – is de Groenlandse bond voorzichtig met het doen van overhaaste uitspraken.
“De KAK heeft besloten om niet deel te nemen aan interviews over onze aanvraag en het proces om toe te treden tot CONCACAF,” zei het hoofd van de bond, Kleist, desgevraagd door het Duitse persbureau. Alle onderhandelingen en gesprekken met CONCACAF, de Deense voetbalbond (DBU) en nationale politici zouden achter gesloten deuren plaatsvinden.
De uitkomst van de gesprekken in Londen is daarom nog niet bekend. Wat wel duidelijk is, is dat de Groenlanders veel belang hechten aan de bijeenkomst. “De komende tijd is van het grootste belang voor de toekomst van het Groenlandse voetbal en sportleven”, legt Kleist uit. In overleg met alle betrokken partners zal te zijner tijd informatie worden verstrekt over de toekomst van het Groenlandse voetbal.
