18 jaar na de rommelige breuk ontmoeten Oostenrijk en Red Bull Salzburg elkaar voor het eerst in de tweede ronde van de ÖFB Cup. Terwijl de violette officials een vreedzaam voetbalfeest wensen in Grödig, willen de Oostenrijk-fans “duidelijk voordeel tegen de constructie “
We moeten ermee leven, maar we hadden natuurlijk liever een andere loting gezien”, was de eerste reactie van Austria Salzburg-voorzitter Claus Salzmann na de bekerloting, die zijn Oostenrijk de tweede ronde clash met aartsvijand Red Bull opleverde. Sindsdien is hij niet de enige die probeert de explosiviteit uit de ontmoeting te halen. “De samenwerking met de rivaal uit Wals was erg positief. Beide partijen willen een voetbalfeest vieren zonder negatieve incidenten”, liet hij zijn eigen fans weten over de constructieve voorbereidingen op de clash, waarvoor Oostenrijk moet uitwijken naar de Grödiger Untersberg Arena. Er worden 4.136 toeschouwers toegelaten in het voormalige Bundesliga-stadion van SV Grödig, slechts 400 kaarten gingen naar de fans van de abonnementskampioenen, die om veiligheidsredenen met een pendelbus van de Red Bull Arena naar Grödig worden gebracht en daar ook weer worden opgehaald om een botsing met de vijandige Oostenrijk-fans te voorkomen.”
“Laten we vooruit kijken, niet terug,” deed Salzmann een beroep op de redelijkheid, “als er sluimerende ambities naar boven komen, zou dat alleen maar schadelijk zijn voor Oostenrijk.” In de aanloop naar de “risicowedstrijd” pleitte Otto Konrad, Europa Cup-held van weleer en sinds een paar jaar adviseur van het nieuw opgerichte Oostenrijk, er in de “Salzburger Nachrichten” ook voor om eindelijk meer verzoenende tonen aan te slaan, nu het grote vijandbeeld van Oostenrijk met de dood van Dietrich Mateschitz verloren was gegaan. En de krant uit Salzburg beoefende zelf ook zacht nieuws toen ze een paar dagen geleden herinnerde aan het dubbele Violette-verleden van de huidige RBS-coach Gerhard Struber, wiens comebackpoging bij het al net opgerichte Oostenrijk in 2008 alleen mislukte door knieproblemen.
Tegen de constructie
Het Oostenrijkse team blijft het vermijden om de clubnaam van hun bekertegenstanders te noemen. Op hun website vermeldt “het origineel uit de stad Mozart” elke regionale competitierivaal, hoe onbeduidend ook, met een clublogo, maar voor de bekerdatum moeten een vage “RBS” en het wedstrijdlogo van de ÖFB Cup volstaan. Op Facebook is het überhaupt tegen “het bedrijf uit Fuschl”.
De verzoenende toon heeft de “Curva Viola”, de vereniging van actieve fanclubs, nog niet bereikt. Een paar dagen geleden stond er naast het aankondigingspamflet: “Vandaag 18 jaar geleden … namen we afscheid van de marketingconstructie die onze geliefde club had weggevaagd. Denigrerend als die-hards, relschoppers en chaotisch. Dus nu, 18 jaar later, is de tijd gekomen. Het komt tot een directe ontmoeting met onze voormalige doodgraver. Oostenrijkers, dit wordt onze dag! Laten we iedereen laten zien waar Oostenrijk voor staat en waartoe we na al die jaren nog steeds in staat zijn!”
Review
18 jaar geleden werd Didi Mateschitz plotseling serieus. Jarenlang had Rudolf Quehenberger tevergeefs gezeurd tegen de Red Bull-baas. De heer van de blikken had niets met voetbal. Op 6 april 2005 kondigde hij echter het “begin van een nieuw voetbaltijdperk in Salzburg” aan. Red Bull GmbH uit Fuschl neemt met onmiddellijke ingang Salzburg Sport AG over en daarmee ook de voetbalactiviteiten van de Bundesliga-club Salzburg.” Een sensationele aankondiging die in eerste instantie ook met vreugde werd begroet door de Oostenrijkse fans. Na jaren van achteruitgang hoopten ze dat de UEFA Cup-finalist van 1994 eindelijk in zijn oude glorie hersteld zou worden.
Ze moesten zich al snel realiseren dat Red Bull niet was gekomen om hen gelukkig te maken, maar om zijn marketingbelangen na te streven. “Wij zijn de rode stieren en we zullen zeker geen paarse stieren worden,” moest Kurt Wiebach, de Oostenrijkse promotiecoach en nu de eerste directeur van Red Bulls voetbalafdeling in Salzburg, de fans vertellen. Zelfs na maanden van fanprotesten en onderhandelingen met het “Initiative Violett-Weiß”, kon dit niet van tafel worden geveegd. “Het uiteindelijke aanbod was: een paarse aanvoerdersbadge, paarse keeperssokken en eventueel een paars adidas-logo op het shirt”, blikt Moritz Grobovschek, toenmalig fanclubcapo die de nieuwe oprichter van Salzburg Oostenrijk zou worden, terug. “Dit is een nieuw team, een nieuwe club. Er is geen traditie, er is geen geschiedenis, er is geen archief,” was het woord van de nieuwe eigenaar aan het einde van de onderhandelingen. En een geërgerde Kurt Jara, de eerste coach van het Red Bull-tijdperk, deed er nog een schepje bovenop: “Als het de fans stoort, laat ze dan een nieuwe club zoeken.” Aanvankelijk waren ze hier erg boos over, maar uiteindelijk deden ze precies dat. Naar het voorbeeld van Engelse “Phoenix Clubs” zoals AFC Wimbledon of FC United of Manchester richtten ze op 6 oktober 2005 voor de tweede keer Oostenrijk op, dat oorspronkelijk in 1933 werd opgericht.
Voor de voormalige favorieten braken nu ongemakkelijke tijden aan. “Als ik in Salzburg door de stad reed, spuugden de mensen naar de auto of gaven ze me de middelvinger”, herinnert Herbert Ilsanker, de voormalige keeper van Oostenrijk die al 18 jaar keeperstrainer bij Bullen is, zich de donkere beginjaren. “Ik werd meerdere keren aangevallen als ik met mijn auto uit het stadion kwam. Dat was ongehoord in Oostenrijk,” zei Thomas Winklhofer, de enige speler die na drie kampioenschappen met Oostenrijk ook een rol speelde in de vierde titelwinst met de Bullen. Kurt Wiebach kreeg zelfs doodsbedreigingen. “De banden van mijn auto waren lek gestoken en er zaten schroeven in de velgen.” Het kon nooit bewezen worden dat de Oostenrijkse fans er echt achter zaten.
De hobbelige weg van Oostenrijk naar de top
Terwijl Red Bull Salzburg al snel van kampioenstitel naar kampioenstitel snelde, begon Oostenrijk in het seizoen 2006/07 vanaf nul in de 2. klasse A. Hoewel “probleemfans” herhaaldelijk negatief in het nieuws kwamen, dankzij het bekwame werk van Gerhard Stöger, die in deze periode zo’n beetje alle sportieve functies van coach tot sportdirecteur tot jeugddirecteur bekleedde, keerden de Violets in 2015 na negen jaar terug in het profvoetbal met promotie naar de 2e divisie, om vervolgens na één seizoen insolventie weer te degraderen. De laatste termijn van de 1,4 miljoen euro aan schulden die tijdens dit proces werden opgebouwd, werd pas een paar dagen geleden afbetaald, wat betekent dat de club uit de regionale competitie nu schuldenvrij is.
Voor Stöger, die de club in 2016 verliet, “ontmoeten twee verschillende werelden elkaar in de tweede bekerronde, die allebei hun rechtvaardiging hebben”. Niet alle van de bijna 4.000 Oostenrijk-fans die dinsdag werden toegelaten, zullen het tweede deel van zijn verklaring willen ondertekenen.