Omstreden beslissingen van racedirecteuren, opzettelijke ongelukken, stalmanagement en meer: de Formule 1 heeft in haar lange geschiedenis een aantal schandalen meegemaakt
“Formule 1 is elke twee weken twee uur lang een sport en daartussenin een keiharde business.” Zo of iets dergelijks zou voormalig teambaas Frank Williams het ooit beschreven hebben. Maar dat is maar de halve waarheid. Want Formule 1 is iets anders: controversieel, althans soms.
De lijst is navenant lang en bevat bijvoorbeeld banale pogingen tot valsspelen zoals die van British American Racing (BAR) in het seizoen 2005: het team wilde een technisch voordeel behalen met een extra brandstoftank in de auto. De zaak kwam echter aan het licht tijdens de nacontrole in Imola. Dit werd gevolgd door een diskwalificatie en een verbod voor de volgende twee Grands Prix.
Michael Schumacher weet ook het een en ander over diskwalificaties en verboden. Dit leverde hem (onder andere) de bijnaam “Valsspelende Schumi” op. Hij liet zich twee keer meeslepen met dubieuze acties tegen zijn directe titelrivalen in de WK-finale: zijn botsing met Damon Hill in Adelaide in 1994 leverde Schumachers eerste WK-zege op, maar hij verloor alles tegen Jacques Villeneuve in Jerez in 1997 – en werd vervolgens gediskwalificeerd
Wereldkampioenschapsongelukken: Schumacher heeft ze niet uitgevonden …
Er waren echter prominente rolmodellen voor dergelijke taferelen: Alain Prost en Ayrton Senna waren op elkaars auto’s gebotst tijdens de Grand Prix van Japan in Suzuka in respectievelijk 1989 en 1990, waardoor het wereldkampioenschap werd beslist, in sommige gevallen door aankondiging. Deze ongelukken behoren ook tot de grootste schandalen in de Formule 1.
Sommige werden uitgevochten in de rechtszaal. De voormalige Formule 1-baas Bernie Ecclestone stond in 2014 bijvoorbeeld in de beklaagdenbank in een omkoopschandaal – en werd zonder verdere vervolging vrijgelaten nadat hij 100 miljoen dollar had betaald.
In 2007 moest McLaren ook 100 miljoen dollar betalen omdat het werd ontmaskerd in de zogenaamde Spygate-zaak: werknemers hadden illegaal Ferrari-informatie verkregen en doorgesluisd naar het McLaren-project. Het gevolg was de eerder genoemde boete en uitsluiting van het hele raceseizoen, net als tien jaar eerder bij Schumacher.
Als de Formule 1-coureurs gaan staken
Soms gingen coureurs of teams staken om hun standpunten kracht bij te zetten. Dit gebeurde verschillende keren in de jaren 1970 en 1980, toen de Fédération Internationale de l’Automobile (FIA) en de Fédération of Constructors (FOCA) vochten om de suprematie in de Formule 1: soms barricadeerden de coureurs zichzelf in een hotel niet ver van het circuit, soms trok de FIA vervolgens de WK-status in bij races.
Om veiligheidsredenen bracht de Formule 1 in 2005 veel fans van hun stuk tijdens de Grand Prix van de VS in Indianapolis: bandenleverancier Michelin kon de stabiliteit van zijn banden in de Indy-bochten niet garanderen en daarom deden de Michelin-teams niet eens mee aan de race. Alleen de zes auto’s van de Bridgestone-teams Ferrari, Jordan en Minardi raceten. En er vlogen heel wat blikjes drinken vanaf de tribunes de baan op …
En dan is er natuurlijk misschien wel het meest opvallende incident in de recente Formule 1-geschiedenis: Abu Dhabi 2021, de seizoensfinale met de controversiële beslissing van Michael Masi’s racedirecteur om de Grand Prix kort voor het einde door te laten gaan, wat leidde tot een krachtmeting in de laatste ronde van de race – en de eerste wereldtitel voor Max Verstappen